Zeldzaam fraaie twitch in Wergea

Het lijkt of er inmiddels een soort competitie is losgebarsten welke plaats de gezelligste 'vogelaarswijk' van Nederland heeft. Gooide Oudorp bij Alkmaar al zeer hoge ogen bij de ontvangst van vogelaars, op (be)zoek naar de Baltimoretroepiaal, de twitch van een nieuwe soort voor Nederland in het dorp Wergea ten zuiden van Leeuwarden kent zijn weerga niet. Ik spreek met Geert Lamers af om zaterdag te gaan.

In zijn achtertuin fotografeerde Gerrit Nijboer 21 januari een duif, waarvan hij eerst dacht dat het een Zomertortel zou zijn, een in de zomermaanden algemene soort in Nederland. Er zijn enkele wintergevallen en door het uiterlijk veronderstelde hij ook met deze soort van doen te hebben. Dan krijgt de waarneming een geheel andere wending, als nadere bestudering van foto's mogelijk een nieuwe soort voor Nederland laten zien: een Oosterse Tortelduif! De paniek breekt uit in twitchend Nederland. Is het er écht een?. Van alle kanten worden de kenmerken op de beschikbare foto's gewikt en gewogen. Uiteindelijk kon het vraagteken ten bate van Oosterse Tortel weg en spoedde iedereen zich als de wiedeweerga de volgende dag naar Wergea. Vrijdag was voor mij een gewone werkdag, gelukkig kreeg ik het niet zo op m'n heupen, omdat bleek dat de duif al enige tijd in het dorp rondhing. De verwachting was dat de vogel niet nu ineens zou verdwijnen.

Op zaterdag vond tevens de Landelijke Klapekstertelling plaats, waaraan Geert Lamers ook meehielp. Hij kon daarom pas op het eind van de ochtend, begin van de middag richting Friesland. De tortel liet zich niet altijd even makkelijk vinden en leek soms lange tijd onvindbaar. Voor mij een reden om te kijken of er misschien mensen al vroeger op de dag zouden gaan. Dit bleek niet zo, en uiteindelijk had ik er eigenlijk ook geen moeite mee om later te vertrekken. Geert had aardig de vaart in de telling gehouden, zodat hij eerder klaar was dan gedacht (overigens met een leuk resultaat). Met een gemoedelijk vaartje reizen we aan het eind van de ochtend naar het hoge noorden.

Bij aankomst in het dorp zien we al vogelaars door straatjes rondsloffen, telescoop op de schouder. De eerste de beste die we aanspreken, Ruud van Beusekom, laat horen dat de duif behoorlijk vliegerig is. Waar we, zoals gelezen, ook al op hadden gerekend. We parkeren de auto achter de kerk, waar de eerste koffietafel, met een ketel snert, voor een huis staat opgebouwd: donatie in het potje. In een spar op de hoek van de parkerplaats vinden we op geluid een Vuurgoudhaan. Fladderend en druk draaiend baant dit fijne vogeltje zich een weg over de takken. Over de Grote Buren lopen we naar het parkje aan de Gele Eker, een van de frequentere bezoekplekken van de duif. Langs de Grote Buren staan twee meisjes koffie met cake voor een euro te verkopen. Slim bedacht! Met de belofte ná het zien van de tortel een bakkie te komen doen, lopen we door naar het parkje. De enige aanwezige duiven zijn Turkse Tortels en een paar Houtduiven. We besluiten te gaan zwerven, en ook de andere locaties te bezoeken.

Wederom langs de meisjes aan de Grote Buren en na het water aan de Kerkbuurt overgestoken te zijn, alwaar een Grote Zilverreiger voorbij ploetert, wandelen we via De Terp en De Marren de woonwijk in. Inmiddels waren we ook de broertjes Jasper en Joep Hooymans al tegen gekomen, die met openbaar vervoer en daarna vanaf Leeuwarden met een huurfiets de tocht hadden ondernomen. Jasper is verdwenen, Joep probeert ons uit te leggen waar de andere locatie is, maar hij weet het niet precies meer. Iets verder gaat z'n telefoon. Ik weet al hoe laat het is, en zet een wat stevigere tred in. Na z'n uitspraak 'ze hebben 'm' zetten we het op een rennen. Slechts zeventig meter verderop staat een groepje mensen naar een tuin te staren. Al aanrennend en de telescoop neerploffend, worden we gefilmd. Door Man bijt hond, zo blijkt later. 'Wat gaat er door u heen? Wat ziet u?', zijn de vragen, die ik wat onsamenhangend beantwoord tijdens de poging de Oosterse Tortel in de kerseboom in beeld te krijgen. Dan zit ie daar ineens in beeld, heel nuffig op een tak: hebbes! Juichend sta ik weer op. Twee meiden met een bakfietsje komen langs met koffie en koekjes, de opbrengst gaat naar Haïtie. Strakke actie!

De duif gaat er later nog fraaier voor zitten, de kenmerken waarom het een Oosterse is, en geen Zomertortel zijn nu beter te bekijken. Onder de aanwezigen is een opperbeste stemming, de verhalen vliegen in het rond. Dorpsbewoners vragen waar de twitchers zoal vandaan komen. Als de duif er blijkbaar genoeg van heeft vertrekt ie het water over, waarschijnlijk naar het parkje aan de Gele Eker, hemelsbreed zo'n honderd meter. Wij moeten er met een omweg heen. Langs het water aan de Kleine Buren, bruggetje weer over en rechtsaf de Grote Buren weer in, waar we onze belofte inlossen bij de eerder gepasseerde koffiedames. Meer vogelaars komen er bij en gezellig beppend slobberen we een warme bak mét cake naar binnen. We krijgen van lokale vogelaars te horen dat er in het dorp ook twee Ransuilen roesten, waarop we deze met een bezoekje vereren. De twee heren en Jasper en Joep zijn op de fiets, al snel zien we ze dan ook in de verte rechts de hoek omgaan. Geert en ik sjokken er achteraan en als we de hoek om zijn, vinden we hun weer. In een boom bij een paadje achterlangs staan we al rap oog in oog met twee suffende uilen. Een van de twee mannen die ons de plek aanwees blijkt Gerrit Nijboer, zoals eerder geschreven de ontdekker van de Oosterse Tortel (op foto met grijsgroene jas). Zijn verhaal horen over de ontdekking ervan is natuurlijk dan ook een must! Hij blijkt ook nog videoopnamen te hebben van een Baardgrasmus in z'n tuin. Daar ben ik wel heel benieuwd naar! Het was 'm alleen nog niet gelukt de beelden van de oude videoband op digitale over te zetten.

Geert en ik twijfelen hierna wat te doen. Een zoekactie naar de gemelde mogelijke Witkopgors bij Hoogeveen, ergens anders naar toe? Het is uiteindelijk de gezelligheid van het dorp dat wint, en we blijven rondhangen. Aan de Kerkbuurt heeft de plaatselijke slager de ontdekking van de duif ludiek omgezet door een grill buiten te zetten, waarop een bord met 'Gegrilde Oosterse Tortel, €4.95' prijkt. Een fotootje waard, waardoor we er heen lopen. Geert ontdekt dat ie ook snert verkoopt en daar is hij altijd wel voor te porren. We lopen de slagerij in en vragen om warme snert. Hij blijkt alleen koude te verkopen, maar na enig lichtelijk onderhandelen blijkt hij de beroerdste niet en warmt in de magnetron twee maal snert op. Dat gaat er zeker in! En dat voor een prijsje onder de eigenlijke! Wederom aan iets warms slobberend komt er een cameraploeg binnengestapt, die het bord op de grill buiten ook heeft opgemerkt. Binnen volgt het tweede interview voor vandaag. En ze willen natuurlijk weten wat we van de aankondiging op de grill vinden. Ik zie hier de humor zeker van in en deze uitspraak verschijnt 's avonds op Omrop Fryslan. Overigens was de bakkerij in het dorp er eveneens zeer scherp op ingesprongen en presteerde het om 'Oosterse Tortel Gondeltje's' te maken: een slagroombroodje, met daarop de foto van de Oosterse Tortel in marsepein gezet!

We gaan nog één keer bij de tortel kijken, die nu in het parkje aan de Gele Eker is neergestreken. Met de vogel hoog in een boom hebben we onze laatste ontmoeting met deze nieuwe soort voor Nederland. Compleet overrompeld door zoveel vriendelijkheid stappen Geert en ik in de auto. Wergea staat op de kaart!

Tijdens de terugreis verkennen we nog wat mogelijkheden aan soorten om te bezoeken. Uiteindelijk blijft een vrij 'makkelijke' over: de eerder deze week gevonden Ruigpootbuizerd bij Duiven. We spreken af dat we kijken hoe schemerig het is, als we op het Velperbroekcircuit aankomen. De Tomtom laat zien dat we rond kwart over vijf bij de buizerd kunnen zijn. Op de grote rotonde is de schemering al aardig ingezet. Toch wagen we het er op. Ik bel Erik de Waard voor exactere locatieinformatie en hoe en waar de vogel zich het best laat zien. Overigens wist Erik de buizerd al eerder mooi op foto vast te leggen. Zoals voorspeld komen we exact om kwart over vijf aan in een behoorlijk schemerige Bemmenstraat. Ik meen wat te zien en zet de telescoop op. Het is Geert die vrijwel direct er na ook iets ziet.in het weiland. En hij zit goed: het 'iets' blijkt een buizerd te zijn. En als de roofvogel opvliegt, om verderop weer te landen verraad de scherpe zwarte staartband dat we naar de Ruigpoot kijken. In zit zijn vaag nog de donkere buikschilden te zien. Dit hadden we niet verwacht!